درباره «شبکه مخفی زنان»؛ سریال متفاوت این روز‌ها

محمد عنبرسوز | شهرآرانیوز؛ درحالی که شبکه نمایش خانگی روز‌های شلوغی را سپری می‌کند و سرانه پخش سریال در این رسانه به بیش از یک قسمت به ازای هر روز رسیده است، «شبکه مخفی زنان» یک نمونه جداگانه و متفاوت محسوب می‌شود که نظر مخاطبان خاص خودش را جلب کرده است. این سریال با زمینه کمدی -درام تولید شده است و به لحاظ خصلت‌های اجرایی، روایت و انتخاب‌های کارگردانش، از ارزش هنری چشمگیری برخوردار است؛ هرچند که اثری با طیف گسترده مخاطبان نیست. در ادامه، نگاهی انداخته ایم بر ساختار‌های متفاوت روایت و اجرای اولین سریال افشین هاشمی در شبکه نمایش خانگی.

کمدی تاریخی

یکی از گونه‌های محبوب و بومی که تجربه نشان داده است در ایران به خوبی جواب می‌دهد، روایت یک داستان طنز در دل تاریخ است. دو مجموعه «شب‌های برره» و «قهوه تلخ»، به کارگردانی مهران مدیری، موفق‌ترین نمونه‌های این شکل از سریال سازی هستند که هرکدام در زمان خود، با استقبال پرشور مخاطبان مواجه شدند.

«شبکه مخفی زنان» نیز، به لحاظ ساختاری، از الگوی مشابهی پیروی کرده است و قصه‌ای با مایه‌های طنز را در حوالی سال ۱۳۱۰ شمسی روایت می‌کند؛ هرچند به لحاظ لحن کمدی و جنس شوخی هایش، هیچ شباهتی با آثار قبلی ندارد و امضای شخصی افشین هاشمی را پای خود می‌بیند. این مجموعه، با یک ایده جذاب استارت می‌خورد؛ جایی که حکومت پهلوی تصمیم می‌گیرد پیش دستی کند و با جمع کردن گروهی از زنان تحت نظارت حاکمیت، از طغیان آن‌ها جلوگیری کند.

برای این منظور، مردی به نام میرزامحمود زنبورکچی، مامور تشکیل انجمن زنان می‌شود که خودش هفت دختر از چندین همسر دارد، درحالی که تمام هم وغمش معطوف به پسردار شدن است. ماجرا‌هایی که این شخصیت از یک سو با زنان مختلف و ازسوی دیگر با صاحب منصبان حکومتی از سر می‌گذراند، روند کلی قصه «شبکه مخفی زنان» را تشکیل می‌دهد که از دل آن، طنز منحصربه فرد سریال هم شکل می‌گیرد.

تیپ سازی به سبک نمایش

یکی از محور‌هایی که «شبکه مخفی زنان» را از سایر آثار شبکه خانگی متمایز می‌کند، الهامی است که این مجموعه از پیشینه تئاتری کارگردانش گرفته است. سریال افشین هاشمی، به لحاظ صحنه بندی (نه صرفا طراحی صحنه، بلکه حاصل کار مشترک کارگردان، طراح صحنه و فیلم بردار)، یکی از تولیدات پخته و هنرمندانه شبکه خانگی لقب می‌گیرد که با وسواس و دقتی درخورملاحظه در ثبت جزئیات، می‌تواند درخشان ظاهر شود. نوع حرکت دوربین در لوکیشن‌هایی که با دقت انتخاب و آراسته شده اند، «شبکه مخفی زنان» را به مجموعه‌ای چشمنواز تبدیل کرده است که مخاطب علاقه‌مند به ایران قدیم را سر ذوق می‌آورد.

در بخش مربوط به شخصیت پردازی نیز، این مجموعه توانسته است کاراکتر‌های پرتعدادش را با ظرافت، حول شخصیت میرزامحمود، بچیند و تعادل را درمیان آن‌ها حفظ کند؛ هرچند که حضور تعدادی از این شخصیت‌ها بیشتر جنبه تزئینی و تبلیغاتی دارد. در نگاه اول، به نظر می‌رسد که این مجموعه، به معنای سینمایی کلمه، خالی از شخصیت است، اما دقت بیشتر به لحن کلی حاکم بر «شبکه مخفی زنان» نشان می‌دهد که فیلم ساز اساسا تمایلی به خلق شخصیت‌های پیچیده و عمیق ندارد، بلکه ترجیح می‌دهد لحن کلاسیک طنز خود را براساس تیپ‌ها پیش ببرد.

خوش ذوق‌های جسور

با وجود جنس متفاوت طنز و دقت نظر نویسنده «شبکه مخفی زنان» در نگارش دیالوگ‌ها که نشان دهنده تسلط وی بر ادبیات فارسی و سنت‌های فولکلور است، ریتم این مجموعه تا حدی کند از آب درآمده است و داستان بیشتر از آنکه جلو برود، در عرض گسترش می‌یابد. درواقع، مشخص نیست قصه این مجموعه به کدام سمت درحال حرکت است و بیننده، قسمت‌های باقی مانده را برای پیگیری کدام خطوط داستان باید دنبال کند. گفته می‌شود که این مجموعه در ۳۰ قسمت تولید شده است و اگر کار به همین منوال پیش برود، می‌توان انتظار داشت که کندی ریتم در قسمت‌های آینده، مخاطبان «شبکه مخفی زنان» را دچار ریزش کند.

با این حال، مولفه‌های فرعی جذابی در این سریال گنجانده شده است که بسط یافتنشان می‌تواند بیننده‌های شبکه خانگی را همچنان به تماشای آن راغب نگه دارد.

از تیتراژ ابتدایی و انتهایی مجموعه که یکی از جذابیت‌های آن است و استفاده از بازیگرانی همچون باران کوثری و احسان کرمی در نقش‌های مختلف، گرفته تا بهره گیری از حاشیه صوتی جذاب آن که فضا را در چند برهه به سمت موزیکال بودن هدایت می‌کند، همگی حاکی از سلیقه و جسارت سازندگان «شبکه مخفی زنان» است.

بیشتر بخوانید:

نگاهی به سریال «شبکه مخفی زنان» | شوخی با پروین اعتصامی!